|
Mozda su im imena slicna, ali je razlika medju njima velika  !
Na severnom geografskom polu Severnjaca je tacno iznad glave posmatraca, zajedno sa njom i sazvezdje Mali medved ciji je ona deo.Zato su stari Grci celu severnu oblast nazivali ( grcki arktos znaci "medved").Dakle,Arktik je "zemlja ispod sazvezdja Malog medveda".Poreklo imena nije sporno,ali sta je to ustvari Arktik?Arktik nije kontinent!Moglo bi se reci da je Arktik, severna oblast koja obuhvata najsevernije delove Evroazije i Severne Amerike kao i mnoge arhiplelage rasejane na ogromnom prostrostranstvu severnog ledenog okeana.Za granicu Arktika je uzeto krajnje zanimljivo resenje.Naime,geografi su se dogovorili da za granicu, uzmu liniju koja spaja mesta cija je srednja godisnja temeratura najtoplijeg meseca 10 C.Ta linija je ujedno najsevernija granica suma.Od ukupne povrsine Arktika 70% cine vodena prostranstva Severnog ledenog okeana i susednih deset mora.Ostalih 30% cini kopno:Grenland,severni deo Evroazije,i Severne Amerike,Bafinova i Elzimirova zemlja,Kanadski arhipelag,Špicberška ostrva,sva ruska ostrva u Severnom ledenom okeanu itd.
Nasuprot Arktiku,s druge strane Zemljine polulopte lezi juzna polarna oblast koja se naziva Antarktik ( u prevodu "nasuprot Arktiku").Sredisnji deo Antarktika zauzima kontinent koji se naziva Antarktida.Osima delova Antarktide,Antarktik zauzima i najjuznije delove Tihog,Indijskog i Atlanskog okeana, ivicna mora Antarktide i ostrva smestena u njima.Granica Antarktika se odredjuje, kao pojas u kome se hladne antarkticke vode sastaju sa relativno toplijim vodama sa severa.Ova granica vijuga u pojasu izmedju 50 stepeni S i 60 stepeni S.Povrsina Antararktika je dva puta veca od povrsine Arktika,s tim da kopno kopno zauzima samo 1/4 Antarktika.
Otkrice geografskih polova ,dolazak do njih, je bilo prvenstveno pitanje prestiza,i slave pojedinaca.Do samih polova ljudi su stigli tek pocetkom XX beka.Na Severni pol prva je stigla 1909 god. americka ekspedicija koju je predvodio Robert Piri.Na juzni pol prve su stigle norveska ekspedicija na celu sa Raolom Amundsmenom ( malo tesko za izgovoriti ali..) decembar 1912 i pet nedelja kasnije britanska ekspedicija Roberta Skota.
Mnogo vazniji dogadjaji u istoriji istrazivanja Arktika i Antarktika bili su otkrivanje pomorskih puteva duz njihovog oboda.
Ipak, osim u nazivu izmedju Severnog i Juznog geografskog pola,postoje i neke slicnosti.A takodje tu si i velike razlike. 
*SLICNOSTI IZMEDJU GEOGRAFSKIH POLOVA*
* oba pola su tacke u kojima rotaciona osa prodire kroz povrsinu Zemljine lopte.
* oba pola su podjednako udaljena od ekvatora ( po 10000)
* u oba pola se sastaju svi meridijani
* Severni pol je centar severne,a Juzni juzne Zemljine polulopte
* Na oba pola ,zvezde nocu,a Sunce danju, opisuju predivne dnevne putanje paralelne horizontu.
* na oba pola Sunce,u letnjoj polovini godine ne zalazi (polarni dani) a zimi ne izlazi nad horizont ( polarna noc).
* nad horizontima oba pola Since ne moze imati vecu visinu od 23,27 stepena.
* sa oba pola postoji samo jedna "strana sveta", na na Severnom polu-jug, a na Juznom polu-sever.
* kuda god da se krene sa oba pola,ako se uporno drzi isti pravac, mora se doci na drugi pol
* u oblasti oba pola orijentacija pomocu kompasa nema smisla
* na oba pola caruje hladnoca,sneg i led
RAZLIKE IZMEDJU GEOGRAFSKIH POLOVA (POLARNIH OBLASTI)
*nad severnim geografskim polom uvek se vidi jedno isto zvezdano nebo ( severna nebeska hemisfera)
-nad juznim geografskim polom uvek se vidi jedno isto nebo ( juzna nebeska hemisfera)
*tacno nad severnim geografskim polom (u zenitu) na nebeskom svodu nalazi se zvezda severnjaca
-iznad juznog geografskog pola nema ni jedne sjajne zvezde
*Na Arktiku, kao i na celoj severnoj Zemljinoj polulopti , glavnu ulogu u orientaciji ima Beliki medved
- na Antarktiku,kao i na celoj juznoj zemljinoj polulopti glavnu ulogu u orijentaciji ima sazvezdje Juzni krst
*severni geografski pol se nalazi na ledenom pokrivacu okena
-juzni pol se nalazi na kontinentalnom ledniku
*Arktik je pretezno,jednoliko nisko i ravno ledeno prostranstvo
-Na Antarktiku postoje visoke planine i duboke depresije
*Na Arktiku zive polarni (beli) medvedi
-Na Antarktiku nema polarnih medveda
*na Arktiku nema pingvina
-na Antarktiku zive pingvini
*na Severnom polu nema stalne naucno-istrazivacke ekspedicije
-na Juznom polu postoji stalna naucno-istrazivacka stanica
|
