Klopios je davno postavio ovo pitanje, ali možda će nekome ove informacije ipak koristiti. Na Netu nema kvalitetnih reprodukcija ove slike. Kada kažem ove slike, mislim na onu koja se nalazi u Narodnom muzeju u Beogradu, čije su dimenzije 390x589 cm i koja je rađena za Svetsku izložbu 1900. godine.
To bi trebalo da bude ova slika.
Narednih godina, Paja je uradio veći borj kopija ove slike, skoro identičnih kompozicionih rešenja, ali različitih dimenzija i za različite proučioce, a poznato ih je sedam. Jedna od njih nalazi se u Muzeju Paje Jovanovića, u okviru Muzeja grada Beograda.
Na aktuelnoj izložbi u Galeriji SANU nalazi(la) se slika iz Narodnog muzeja u Beogradu, nastala nakon 1900. godine, dimenzija 158x235 cm.
U vezi sa dva imena ove slike, mišljenja su različita. Jedno objašnjenje je to da je slikar odustao od prvobitne i ugovorom nametnute teme Dušanovog krunisanja za cara u Skoplju, i da je pod uticajem Stojana Novakovića, koji je Dušanov zakonik obajvio nekoliko decenija ranije, rešio da predstavi trenutak proglašenja zakonika. Drugi smatraju da je do promene naziva slike u Proglašenje Dušanovog zakonika došlo mnogo kasnije, nevezano za sadržaj slike, a usled ideoloških razloga. Kako je slika naručena kao Krunisanje Stefana Dušana u Skoplju za cara Srba, Grka i Bugara 14. aprila 1346. godine, i kako je svuda navođena i predstavljana samo pod ovim imenom, a pre svega zbog jasne političke poruke koju je srpska država u vreme nastanka slike ovom temom slala, promena krunisanja u proglašenje zakonika, i izjava Paje Jovanovića upućena Petru Stevčiću 1955. godine, smatra se maskiranjem pravog sadržaja slike, u vreme kada monarhija više nije postojala, i kada ideja srpskog Skoplja više nije bila aktuelna.
Stoga, različite godine nastanka, lokacije i dimenzije, odnose se na različite verzije jedne slike, koja danas ima dva naziva.
|